Candan Yüceer, Yıllardır Açıklanmayan ‘Kanser Raporu’nu Sordu; Bakan Koca, Raporu Çevre Bakanlığı’na İlettiklerini Söyledi
CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. Candan Yüceer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya, sonuçları yıllardır açıklanmayan ‘Kanser Raporu’nu sordu. Yüceer, “7 yıl geçmesine rağmen bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz” dedi. Bakan Koca ise kelam konusu raporu 2,5 yıl evvel Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ilettiklerini söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün Sıhhat Bakanlığı’nın bütçesi görüşüldü. Komisyonunda söz alan Candan Yüceer, Fahrettin Koca’ya, halk ortasında “Kanser Raporu” olarak bilinen ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi’ni sordu. Bakan Koca ise araştırmanın sonucunu 2,5 yıl evvel Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ilettiklerini söyledi.
Yüceer, “2011-2016 yılları arasında Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli’nde çevresel faktörlerin ve sıhhat üzerine tesirlerinin kıymetlendirilmesine yönelik bir araştırma yapılmış. Yapılalı da tam 7 yıl olmuş Sayın Bakan. Bitmiş bu fakat inatla bu rapor hala açıklanmıyor. Biz, bu türlü bir çalışma olduğundan da bilim insanı Bülent Şık’ın 2019 yılında, o da 2-3 yıl sonra yayınladığı yazı dizisinden haberdar edildik. 7 yıl geçmesine rağmen bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz? Bu sürede ne yaptınız? Ben, Bakan’dan bu sorulara açık ve net karşılık vermesini bekliyorum” dedi.
Sağlık Bakanı Koca, “Biz o raporu 2 yıldan daha fazla müddet evvel, 2,5 yıl kadar oluyor, Etraf Bakanlığı’na olduğu üzere, -kaygılarınız varsa- bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere” diye yanıt verdi.
Candan Yüceer, komisyonda şunları söyledi:
“HALK SIHHATİNİN KORUNMASI DA BAKANLIĞINIZIN SORUMLULUĞUNDA: Bugün, 102 yıl evvel kurulmuş, sıhhatle ilgili her türlü sürecin yürütüldüğü ve tüm sıhhat görevlilerinden sorumlu bir bakanlığın bütçesini konuşuyoruz. Kamu ve özel bölümdeki her kurum; hastane, eczane, poliklinik, muayenehane, laboratuvar ve teşhis merkezleri, bakanlığınıza bağlı. Toplumun her bir ferdinin sıhhatini muhafaza ve hizmet alma hakkını vaktinde ve tesirli bir biçimde her bireye ulaştırmak, sorumluluğunuzda Sayın Bakan. Teşhis, tedavi, rehabilitasyon da sıhhat eğitimi ve araştırma faaliyetleri de halk sıhhatinin korunması, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi de bakanlığınızın sorumluluğunda. Münasebetiyle içilen suyun, yenilen besinin, solundan havanın insan sıhhatini tehdit etmemesi gerek. Hasebiyle halk sıhhatini tehdit edecek çevresel tesirlerin tespit edilip gerekli tedbirlerin tarafınızdan alınması da sizin sorumluluğunuzda. 2003 sonrasında ‘Herkese sağlık’ sloganıyla çıktığınız bu yolda bu misyonları layıkıyla yerine getirdiğinizi söylemek ne yazık ki mümkün değil. Yıllardır sıhhatte büyük bir ihtilalden, inanılmaz süper bir dönüşümden bahsediyorsunuz, sunumunuzda da çokça sayılar verdiniz fakat birçok sefer lisana getirilmesine karşın vermediğiniz kimi sayılar var.
KANSER RAPORU SONUÇLARI AÇIKLANMIYOR: 2011-2016 yılları ortasında Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli’nde çevresel faktörlerin ve sağlık üzerine etkilerinin değerlendirilmesine yönelik bir araştırma yapılmış. Yapılalı da tam 7 yıl olmuş Sayın Bakan, bitmiş bu ama inatla bu rapor hala açıklanmıyor. Biz, böyle bir çalışma olduğundan da bilim insanı Bülent Şık’ın 2019 yılında, o da 2-3 yıl sonra yayınladığı yazı dizisinden haberdar edildik ve orada yazık. Onun sözleri bakın, ‘Burada kanser riski var, dikkat edin, önlem alın’ dedikten sonra alışılmış Bülent Şık yargılandı, ceza almadı tahminen lakin ondan sonra da üniversiteden ihraç edildi. Binlerce araştırma yapıldı, binlerce besin numunesi incelendi.
ERGENE HALA KANSER SAÇMAYA DEVAM EDİYOR: Ergene, benim seçim bölgemde, hala kapkara akıyor, kanser saçmaya devam ediyor. İçinde, bırakın balığı, bakteri bile hala yaşayamıyor. İçinde her çeşit ağır metal var, kadmiyumdan arseniğe, siyanüre kadar birçok ağır metal var. Yalnızca Ergene’de değil, havzanın tamamı sahiden çok kirli. Artık, bunun birtakım sonuçları var olağan, bu kadar kirliliğin. Bölgede kanser olayları patlamış durumda, tavan yapmış durumda lakin siz ne yapıyorsunuz?
NEYİ, NİÇİN, HANGİ HAKLA GİZLİYORSUNUZ: Hem buna ait bilgileri gizliyorsunuz hem mevt istatistiklerini yayınlamıyorsunuz. En son yayınladığınız tarih, biliyorsunuz 2020; 2019 bilgileri yayınlandı. Kanser bilgilerine ait en son bilgileri 2018’de, 2017 verilerini yayınladınız. Peki ben buradan sorayım: Neyi, niye, hangi hakla gizliyorsunuz? Yoksa çıkın, deyin ki bize ‘Her şey yolunda, dert yok, Ergene ve Dilovası’ndaki vatandaşlarımız rahat etsin’. Şayet bir şey varsa ki raporlarda var görünüyor, o denli ve bizim yaşadıklarımız, gördüklerimiz de o denli, beşerler alabilecekleri tedbirleri alsın. Hem kirliliği önlemeyin, bir şey yapmayın hem insanların sıhhatini riske atın, kanser olayları alsın başını gitsin, buna ait bilgileri gizleyin, beşerler ne olduğunu bilmesin, sonra da ‘Dikkat edin, risk var’ diyen bilim insanlarını bu bilgileri açıklıyor diye dava edin, işinden edin. Tıpkı bugün Etlik Kent Hastanesi’nin açılmasıyla bir arada içi boşalan, tabip ve gereç eksikliği yaşayan, kapatılan hastanelerdeki problemleri lisana getiren doktorlara yaptığınız üzere. Ne yapsın doktorlar; yanlışları, eksiklikleri söylemesin mi Sayın Bakan? Ne yapalım? Hani sizler, bırakın şeffaf olmayı, sorumluluk sahibi olmayı, halkın sıhhatini hiçe sayan; halkı uyaran, eksikleri, yanlışları lisana getirenleri yargılayan bir iktidarla, bir bakanlıkla da karşı karşıyayız. Hekimlikte bir kural vardır, sizler de bilirsiniz; ‘Önce zarar vermeyeceksin’ der. Bu kural, devlet için de siyasal iktidar için de geçerlidir. Siz de evvel ziyan vermeyeceksiniz.
SİZİN GAYENİZ KENT HASTANELERİNE KAYNAK AKTARMAK: Ben, buradan tekrar soruyorum; 7 yıl geçmesine karşın bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz? Bu müddette ne yaptınız? Ben, Bakan’dan bu sorulara açık ve net cevap vermesini bekliyorum. Bakın, kendiniz dediniz ki sunumunuzda, ‘Sınırsız sorumlulukla hareket ediyoruz ve kollayıcı sıhhat hizmetleri birinci önceliğimiz’. Şayet bunları yapmış olsaydınız, bu sorumluluğu taşıyor olsaydınız, sahiden kollayıcı sıhhat hizmetlerini önceliyor olsaydınız, 2023 yılında bilgilendirmeyle, eğitimle önlenebilecek, aşıyla önlenebilecek kuduzdan 10 yaşında bir çocuğun mevtini engelleyebilirsiniz Sayın Bakan. Lakin engelleyemediniz. Zira sizin amacınız, maalesef kent hastanelerine kaynak aktarmak.”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise “Biz, o raporu 2 yıldan daha fazla müddet evvel, 2,5 yıl kadar oluyor, Etraf Bakanlığı’na olduğu üzere, -kaygılarınız varsa- bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere” dedi.
NE OLMUŞTU
Sağlık Bakanlığı, 2011-2016 yılları arasında “Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli Vilayetlerinde Çevresel Faktörlerin ve Sıhhat Üzerine Tesirlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi” başlığıyla bir araştırma yapmıştı. Proje 2017 yılında tamamlanmasına karşın sonuçları hala açıklanmadı. Türkiye ise bu rapordan, projede çalışan besin mühendisi Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık sayesinde haberdar oldu. Şık, 16-19 Nisan 2019 tarihleri ortasında Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan yazı dizisinde, raporun çarpıcı sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Araştırma sonucunda Ergene Irmağı havzasında çeşitli besinlerde ve içme suyunda toksik bileşenler olduğu tespit edilmişti. Buradaki suların arsenik, alüminyum, kurşun, krom kirliliği nedeniyle zehirli olduğu belirlenmişti. Şık, bu yazı dizisi nedeniyle yargılanmıştı.
